Als we willen dat jongeren  gezonder leven, dan is het belangrijk dat ze ook op school – waar ze een groot deel van hun tijd spenderen – gezond kunnen eten en drinken. Ervaren dat gezond eten lekker en heel gewoon is, helpt het om een gezond eetpatroon te ontwikkelen (Voedingscentrum, De Gezonde Schoolkantine, 2018). Leerlingen die op school activiteiten op het gebied van voeding aangeboden krijgen, eten meer groenten en fruit dan andere leerlingen. En leerlingen met een gezondere leefstijl halen betere schoolprestaties dan leerlingen met een minder gezonde leefstijl. Bekijk ook de factsheet De effectiviteit van Gezonde School-activiteiten (RIVMRijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, 2015).

Waarom aan de slag met dit thema?

Feit 1

In 2018 had 12% van de kinderen en jongeren van 9 tot 18 jaar overgewicht, waarvan 9,5% matig overgewicht en 2,3% ernstig overgewicht (CBS Jeugdmonitor , 2018).

Feit 2

Van de jongvolwassenen (18 tot 25 jaar) was bijna een kwart te zwaar. Belangrijk dus om op vroege leeftijd al een basis te leggen voor een gezonde leefstijl.
 

Feit 3

Obese leerlingen en leerlingen met overgewicht verzuimen ongeveer 20% meer dan leerlingen en studenten met een gezond gewicht (RIVM, 2015).
 

Wat kan de school doen?

Er zijn verschillende maatregelen die de school kan treffen op het gebied van voeding. Denk aan het gemakkelijker maken van de gezonde keuze door gezond aanbod in de schoolkantine aan te bieden. Dit kan leiden tot gezondere keuzes door jongeren (Voedingscentrum, Richtlijnen Gezondere Kantines, factsheet, 2017). Ook aandacht voor gezonde voeding in de lessen kan leerlingen stimuleren gezond te eten (factsheet De effectiviteit van Gezonde School-activiteiten, RIVM, 2015) . Veel scholen besteden aandacht aan water drinken op school.

Daarnaast is het belangrijk om:

  • ouders te betrekken, omdat zij een belangrijke rol spelen in het voedingsgedrag van hun puber. Zij kunnen bijvoorbeeld meedenken bij het opstellen van voedingsbeleid.
  • aandacht te geven aan de rol van de school bij het signaleren van ongezond eetgedrag. De jeugdarts en jeugdverpleegkundige kunnen hierbij ondersteuning bieden. 

Door te werken aan de pijlers Educatie, Signaleren, Schoolomgeving en Beleid werkt de school op een goede manier aan het thema Voeding. De Gezonde School-adviseur van uw regionale GGD kan u adviseren en ondersteunen bij de uitvoering van de Gezonde School-aanpak op het thema Voeding. Ook kunt u de Gezonde School-adviseur vragen naar relevante gezondheidscijfers op school-, gemeente- of regioniveau. 

Tip: erkende Gezonde School-activiteiten en lespakketten vindt u in de zoektool met Gezonde School-activiteiten.

Praktijkvoorbeelden

Vignet voor alle locaties Het Hooghuis

Het Hooghuis in Oss werkt structureel aan gezondheid volgens de landelijke richtlijnen van de Gezonde School. Alle negen locaties hebben het landelijke vignet Gezonde School, themacertificaat Voeding, behaald! Een resultaat waar ze terecht trots op zijn.

Gezonde Kantine voor en door leerlingen

Het AOC Oost in Almelo heeft een Gezonde Schoolkantine waar ze hun eigen producten verwerken en waarbij diverse afdelingen worden betrokken.

Themacertificaat Voeding aanvragen

Wilt u voor het thema Voeding laten zien dat u voldoet aan alle pijlers en daarmee ‘integraal’ werkt aan gezondheidsbevordering, dan kunt u het themacertificaat Voeding van het vignet Gezonde School aanvragen.

Om het themacertificaat aan te vragen, vult u de vragenlijst in via het online aanvraagsysteem. Om u voor te bereiden op de gestelde vragen, kunt u de vragenlijst in pdf-versie alvast inzien.
Na het behalen van minimaal één themacertificaat mag uw school-locatie zich een Gezonde School noemen. Lees meer informatie over het vignet Gezonde School en bekijk het instructiefilmpje over het aanvraagproces.

Handige links

  • Voedingscentrum: informatie over lesmaterialen voor het voortgezet onderwijs.
  • De Gezonde Schoolkantine: een programma van het Voedingscentrum dat scholen concrete handvatten biedt om een gezondere schoolkantine te realiseren.
  • Jong Leren Eten: is een programma van ministeries LNV en VWSMinisterie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (met op de achtergrond OCWMinisterie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen) voor o.a. het voortgezet onderwijs waarin nieuwe en bestaande activiteiten op het gebied van gezonde voeding worden aangeboden. Alle scholen in het voortgezet onderwijs kunnen subsidie aanvragen voor drie activiteiten met als motto ‘Lekker naar buiten!’: moestuinieren, koken of een excursie of gastles op het gebied van voeding. Kijk voor meer informatie op de website van Jong Leren Eten.
  • Energiedrankjes in het onderwijs.